Het beroemde album uit 1975 van Supertramp was zijn tijd ver vooruit !
In 1982, 27 jaar oud, betrad ik de arbeidsmarkt om nog onbevlekt en onbevangen mij bijdrage te gaan leveren aan een mooier Nederland. Het was midden in de “vorige” crisis. De hypotheekrente bedroeg rond de 9 % annuïtair afgesloten, ik kocht in 1985 na een aantal slapeloze nachten mijn eerste premie A woning voor 160.000 gulden in Utrecht ! Ik schreef 60 brieven die ik allemaal bewaard heb. Opvallend dat het vooral overheidsfuncties waren die aangeboden werden. Braaf solliciteren was kansloos en ook ik kwam via mijn stageonderzoek over de stadsvernieuwingsnomaden terecht bij de afdeling herhuisvesting van het gemeentelijke huisvestingsbureau. Via verschillende tijdelijke contracten kreeg ik na 3 jaar een vaste aanstelling als beleidsmedewerker stadsvernieuwing.
Van bezuinigingen bij de overheid was geen sprake. De investering in nieuwbouw en renovatie vanuit Den Haag waren onveranderd hoog. De motor werd draaiende gehouden door flinke overheidsinvesteringen in de sociale huur. De krantenkoppen uit die tijd gingen over de kruisrakketten, de sluiting van de kerncentrale in Dodewaard. De crisis was way of life en in de analyse van die dagen sterk nationaal getint en dus ook oplosbaar. In de beleving van destijds ging het om een correctie op de uit de hand gelopen investeringen in de 70 er jaren en de olie crisis. En zo was het : de tweede helft 80er jaren trok de economie weer aan en kwam er een ongekende hoogconjunctuurtijd aan.
En nu 30 jaar later ? Ik ben weer zoekende op de arbeidsmarkt, heb een eigen adviespraktijk , bezin me op de toekomst en doe aan outplacement, social media (in 1982 zaten we nog in het postduiftijdperk) zijn hot voor vacatures en opdrachten.
De markt is meer “open” dan ooit en tegelijkertijd gesloten als een oester. Net als de stil gevallen woningmarkt (hypotheekrente 4 %) is de arbeidsmarkt inflexibel (werkloosheid inmiddels 6,2 %) geworden, blijf zitten waar je zit is het motto. Het leger zzp-ers zorgt af en toe voor een kortstondige doorstroming maar gezien het wedstrijdverloop met als uitdagend motto: “vechten tegen degradatie” wordt er minimaal gewisseld. Kwaliteit zit tegenwoordig op de reservebank.
De crisis is Europees, mondiaal en monetair. Hij lijkt nauwelijks beheersbaar want afhankelijk van de zwakste schakels (Griekenland, Spanje)
Spraken we in de vorige eeuw over de onbeheersbaarheid van de WAO, recht op uitkering en daarmee de verkapte werkloosheid die dat met zich mee bracht nu praten we over onbeheersbare zorgkosten en recht op onbeperkte zorg en een geëxplodeerde hypotheekrenteportefeuille. De paralellen zijn groot. De verzorgingsstaat heeft altijd een achterdeur voor nog ongetemde problemen.
En gaat de zon vanaf 2015 ook weer schijnen als we de parallel trekken met de jaren 80 ?
Natuurlijk komt er herstel maar de complexiteit van de crisis en de mediagevoeligheid zijn veel groter. Kijk uit voor de zachte heelmeesters en laten we voor eens en voor altijd afrekenen met de jongleurs in deze monetaire crisis, de banken: geld is nog altijd een middel en geen toverkunst.
Twan Zeegers